Artikeldatabank

“Ik ben nog jong, ik heb geen wandelstokken nodig.” We horen het regelmatig, maar klopt die uitspraak wel?

Alan Graham had een droom: een pelgrimstocht uitstippelen om zijn patroonheilige te eren. Vele prospecties en vergaderingen later staan ook wij in het kleine maar leuke stadje Armagh aan de start van zijn en onze persoonlijke bedevaart.

Onlangs kreeg ik een e-mail van Oro Vivo, een alpacaboerderij in Oost-Vlaanderen. Of hun wandelwol mij als wandelaar misschien kon interesseren? Ik had al veel over wandelwol gehoord, maar eerlijk gezegd, ik had het zelf nooit gebruikt. Ik beantwoord meteen de e-mail en laat weten dat ik het wil proberen.

Wie niet gelooft in de filosofie van ‘niets is onmogelijk’ moet eens grasduinen in de dagboeknotities van enkele deelnemers aan de tochten van de Stichting Onbegrensd Avontuur. Hoe onbegaanbaar sommige paden ook lijken, de groep komt er altijd doorheen. Mensen met en zonder lichamelijke beperkingen kunnen die onvergetelijke, uitdagende momenten delen dankzij de Joëlette, een off-road aangepaste rolstoel.

Na een opwarmertje van Gent naar Doornik en een stevig tweede traject naar Reims brei ik een vervolg aan mijn camino. Binnen anderhalve week wil ik in Vézelay staan, het bedevaartsoord van waaruit al sinds de 9de eeuw pelgrims op pad gaan naar Santiago de Compostela.

Wandelen is geen gevaarlijke sport. Toch gebeuren er elk jaar honderden kleine en grote ongevallen, niet alleen in de bergen. En het kan iedereen gebeuren, ook ervaren wandelaars.

Met de rugzak doorkruist Arnout Hauben te voet en met een tent eigen land. Samen met zijn twee vrienden trekt Arnout langs de GR 129, de langste GR-route van het land. De reis start in Brugge, de moeder aller Vlaamse steden, en eindigt in de oudste stad van Wallonië, Aarlen bij de grens met Luxemburg.

Wij GR-stappers zijn gelukzakken. We kopen een GR-gids en kunnen meteen ‘op weg’. Het pad staat immers prima aangegeven met de vertrouwde wit-rode (GR) of geel-rode (Streek-GR) wegmarkeringen. Ondertussen vertelt de wandelgids ons alles over de bezienswaardigheden en laat hij ons op tijd stoppen bij een café. Met zijn kaartjes geeft hij ons zowel het overzicht als de details. En als we al eens een wegmarkering missen, dan vinden we het pad snel terug met de wegbeschrijving.

Santiago is nog ver en met enkel de eerste 100 kilometer achter de rug, wordt het tijd om nog eens op stap te gaan. Een zonnige zondagmorgen voeren mijn zonen me naar Doornik. Ik blijf maar even op de Via Scaldea, al snel splitsen onze wegen zich.

Waar ooit boeren en herders hun koeien, schapen en geiten naar hun zomerverblijf op het Aubrac-plateau brachten, wijzen de paden tussen twee muurtjes van gestapelde stenen vandaag Le Chemin de Saint-Guilhem-le-Désert aan. De route presenteert zich als de GRote doorsteek van het Centraal Massief en pronkt met de UNESCO-titel ‘Agropastoralisme méditerranéen’. Terecht!

In 2013 vertrok ik vanuit Nazareth richting Reims en schreef ik enigszins triomfantelijk in Op Weg: “Rome, gij Eeuwige Verlichte Stad, here I come!”. Zes jaar later, in mei 2019, sta ik in Radicofani klaar voor de laatste negen etappes van mijn Via Francigena.

‘Il Cammino Minerario di Santa Barbara’, zo luidt de klinkende titel van de net uitgebrachte wandelgids die in mijn handen ligt te blinken. ‘Il Iglesiente’ is de naam van de streek en tot voor deze uitgave was dat een blinde vlek op de Europese wandelkaart. Ik beschouw de gids als een uitnodiging voor een kraamvisite en trek nieuwsgierig naar Zuidwest-Sardinië.

“Een pelgrim volgt niet alleen het horizontale pad dat zich voor hem ontvouwt, maar wandelt ook de verticale weg van de voeten naar het hoofd en terug.” Na vier grote pelgrimstochten heeft Paul De Marez recht van spreken als het over pelgrimeren gaat, en naar aanleiding van zijn boek over zijn laatste tocht naar Trondheim zochten we hem op in zijn thuisstad Kortrijk.

Veel te vroeg wakker, want vandaag vertrek ik! Voor 3 dagen! Mijn eerste stappen op weg naar Compostela.

Al eeuwenlang beklimmen pelgrims de 3.558 m hoge Rocciamelone om er te bidden bij de Madonna della Neve. Ignace Fermont klom in hun voetsporen naar het hoogste bedevaartsoord van Europa.

Alle wegen leiden naar Rome, al eindigde die van Gilbert Bastiaensen in Assisi. Vanuit vertrekpunt Firenze goed voor 240 km wandelen door prachtige Toscaanse en Umbrische landschappen.

Ter gelegenheid van haar 25-jarig bestaan en het heilige Jacobusjaar 2010 ontwikkelde het Vlaamse Compostelagenootschap vier nieuwe pelgrimswegen door België. Christina Bloem verkende de Via Monastica.

Oude pelgrimswegen beleven een opmerkelijke revival. Maar wie vandaag aan een pelgrimstocht begint, doet dat met een andere ingesteldheid dan in de Middeleeuwen, zegt Dirk Aerts van het Vlaams Compostelagenootschap. “Voor de moderne pelgrims is onderweg zijn veel belangrijker dan aankomen. Vroeger was het net omgekeerd.”

‘Dans le silence et la solitude on n’entend plus que l’essentiel’. Zo staat het bij het binnenkomen van Aubrac op een zuil langs GR 65, één van de historische pelgrimswegen op Franse bodem. De woorden hadden in 2004 indruk op mij gemaakt, omdat zij een weerspiegeling zijn van iets dat ik al jaren in de zachte delen van mijn ziel vermoedde. Elk jaar een aantal weken alleen op stap gaan is voor mij intussen een noodzaak geworden. Deze zomer was dat op de Via Francigena, een oude historische pelgrimsroute naar Rome die stilaan uitgroeit tot een waardig alternatief voor Compostela. Ik stapte 361 km, van Lucca naar Rome. Een greep uit mijn dagboeknotities.

Er was natuurlijk Man bijt hond. Maar er is meer aan de hand. De weg naar Santiago de Compostela is populair, zoveel is duidelijk. Al zijn er net als vroeger pelgrims in alle soorten: van diep gelovige bedevaarders tot fiets- en wandeltoeristen met oog voor landschap en kunst. Van jongeren op zoek naar zingeving tot vijftigers op zoek naar rust. Allemaal met een motto: de weg is het doel.

Vier maanden zijn wij ‘op weg’ geweest. Via GR-paden en pelgrimspaden, van Puurs helemaal tot in Santiago de Compostela. Dagelijkse reflecties vonden hun weg naar het thuisfront, eerst via een blog, later in een boek. De fragmenten laten zien waar pelgrimeren echt om draait.

Moet een grote tocht een doel hebben? De weg is voor de langeafstandswandelaar toch aangrijpender dan het einddoel? Maar als de ontknoping zich afspeelt tussen Bernini’s zuilenrijen op een volgepakt Sint-Pietersplein, dan moet dat toch wel een bijzonder finishmoment zijn. Els Geeraert en Piet Hardeman getuigen.

Kamperen in de bergen is een unieke ervaring. Maar het materiaal moet mee, natuurlijk. Tel daar nog eens voeding en water bij, en het gewicht loopt al snel op. Reden te meer om alleen dát mee te nemen wat je echt nodig hebt. Met onze tips bereik je moeiteloos de verlichting.

Op de heetste zomerdag van 2013, vrijdag 2 augustus, vertrek ik ‘s morgens vroeg in Alsemberg voor mijn zesde stapdag. Het moet iets na vijven zijn wanneer ik druipend van het zweet neerplof op het terras van Relais du Marquis in Ittres. “Dag Yves, hoe gaat het?”, klinkt het naast me. Heb ik waanbeelden door de hitte? Neen,het is Kenny. Hij heeft mijn tweets gevolgd. Hij wist dat ik zou passeren en wou me verrassen…

Weinigen kunnen zeggen dat ze van wandelen hun beroep hebben gemaakt. TV-maker Arnout Hauben kan dat wel. Voor Man Bijt Hond ging hij in 100 dagen te voet van Schaarbeek naar Compostela. In een recenter verleden stapte hij met zijn kompanen Jonas Van Thielen en Mikhael Cops de frontlijn van de Grote Oorlog af. Momenteel bereiden zij een tweede reeks Ten Oorlog voor, over WO II. ‘Als je stapt, staan al jezintuigen op scherp.’

Wie de pelgrimsroutes naar Santiago of Rome te klassiek of te druk vindt, heeft in Noorwegen een prachtig alternatief: het Olavspad. Deze uitstekend gemarkeerde route van Oslo naar Trondheim biedt prachtige natuur, veel cultuur en is vooral nog heerlijk rustig.

St Cuthbert’s Way, een pelgrimsroute door het grensgebied van Engeland en Schotland, is een wandelpareltje. Alles wat je wenst krijg je binnen 100 km: weidse landschappen, fraaie ruïnes, weinig asfalt, veel cultuur en vooral een spectaculaire finale: een stukje wadlopen naar het betoverende Holy Island.